Dobre praktyki BHP przy siewie, uprawach zbóż

Uprawa zbóż jest złożonym procesem, wymagającym dużej wiedzy i praktyki gdzie zakres prac jest zróżnicowany, a także zróżnicowane są zagrożenia zdrowia osób pracujących.

Ważne jest postępowanie zgodnie z zasadami BHP. Zabiegi agrotechniczne, ze względu na cykl wegetacji roślin związany z naszym klimatem, muszą być wykonane w określonych terminach a wiosenno-letni okres powoduje spiętrzenie tych prac i konieczność wykonywania większej niż w innych okresach liczby czynności wymagających koncentracji i zwiększonego wysiłku fizycznego. Czynniki te potęgują zagrożenia wypadkowe, a pośpiech nie ułatwia organizacji pracy. Poniżej przedstawimy zalecenia, aby praca ta przebiegała bezpiecznie.

Pierwszy krok to zaprawianie ziarna, które jest najskuteczniejszym sposobem zwalczania szkodników i chorób występujących w uprawie zbóż zaraz po siewie. Zdecydowanie zwiększa plony i poprawia jakość produkowanego ziarna. Powinno odbywać się bezpośrednio przed siewem i zgodnie z instrukcją zawartą w etykiecie zastosowanego środka.

• Podczas zaprawiania ziarna należy stosować odzież ochronną, rękawice ochronne, okulary i ochronę twarzy, ponieważ toksyczne substancje z zaprawy nasiennej mogą przenikać do organizmu.

• Materiał siewny po zaprawieniu nie może być użyty na paszę lub do celów konsumpcyjnych i należy go przechowywać w chłodnym, suchym miejscu i dobrze wentylowanym pomieszczeniu, aby nie dopuścić do przedostania się zaprawy nasiennej do cieków i zbiorników wodnych.

• Zaprawę należy przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu, a zwłaszcza chronić ją przed dostępem dzieci i osób niepowołanych.

• W przypadku bezpośredniego kontaktu środka z ciałem należy jak najszybciej przemyć wskazane miejsce dużą ilością czystej wody.

• Po skończonym zaprawianiu aparatura powinna zostać dokładnie wymyta, a woda po myciu poddana procesowi neutralizacji w wydzielonym osadniku.

• Należy również pamiętać aby podczas zaprawiania nie spożywać żadnych pokarmów, napojów oraz nie palić tytoniu, a na dobę przed zaprawianiem, w trakcie i dobę po zakończeniu nie wolno spożywać alkoholu pod żadną postacią.

• W razie przypadkowego połknięcia środka należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem lub wezwać pogotowie ratunkowe i pokazać etykietę zastosowanego środka.

Kolejną czynnością jest siew oraz uprawa gleby przez bronowanie, wałowanie itp. Staranne przygotowanie gleby umożliwia umieszczenie właściwej ilości nasion na odpowiedniej głębokości i w różnych odstępach, a później mechanizację zabiegów pielęgnacyjnych i zbioru roślin. Do siewu stosuje się siewniki rzędowe zawieszane, przyczepiane lub nabudowane napędzane od WOM. Siewniki przeznaczone są do rzędowego siewu nasion roślin kłosowych, strączkowych, oleistych, niektórych okopowych i innych.

Ilość nasion wysiewana na hektar regulowana jest za pośrednictwem bezstopniowej skrzynki przekładniowej. Siewniki można agregować z maszynami do uprawy przedsiewnej w zestawy uprawowo-siewne. Istotny wpływ na jakość i wydajność siewu ma właściwe przygotowanie do pracy, ustawienie i regulacja siewników. Bezpieczeństwo pracy podczas siewu zależy od:

• Stanu technicznego siewników i agregatów wysiewających dlatego przed przystąpieniem do pracy z maszynami i urządzeniami należy zapoznać się z ich instrukcją obsługi i przestrzegać zapisów w nich zawartych.

• Stosowania środków ochrony indywidualnej: odpowiednich rękawic, kombinezonów ochronnych, masek, półmasek przeciw pyłowych, okularów, gogli.

• Przestrzegania zasad bezpiecznej pracy podanych w instrukcji obsługi i w formie napisów, rysunków, piktogramów ostrzegawczych.

• Przeprowadzenia próby wysiewu zgodnie z zaleceniami producenta.

• W trakcie pracy bieżącej czyścić zapchane glebą redlice przy wyłączonym napędzie i przy pomocy urządzeń wspomagających, np.: łopatek

• Wsypywanie nasion do siewnika powinno odbywać się na postoju, bezwzględnie przy wyłączonym napędzie.

• Bieżących napraw i usunięcia awarii można dokonywać jedynie po zatrzymaniu maszyny, ustawieniu na podłożu i wyłączeniu napędu.

• Przed wyjazdem z gospodarstwa rolnego na drogę publiczną należy zabezpieczyć zestaw, by nie powodował zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego, zabezpieczyć przed samoczynnym opadaniem, rozkładaniem się maszyn, posiadać trójkąty, tablice ostrzegawcze, odpowiednie oświetlenie, sygnalizacje świetlną itp.

• W ciągniku należy posiadać apteczkę pierwszej pomocy.

• Do pracy w polu należy zabrać ze sobą odpowiednią ilość czystej wody, środków dezynfekcyjnych, aby na przerwie umyć twarz i dłonie do posiłku.

• Wyjeżdżając do pracy dobrze zabrać telefon komórkowy, który może być przydatny do wezwania pomocy w nagłych wypadkach.

Opracowanie:

GŁÓWNY SPECJALISTA

EWELINA CIERPIKOWSKA

Źródła:

1. Dobre praktyki BHP przy siewie, uprawach i zbiorze zbóż

2. https://www.gov.pl/web/krus/prewencja

3. Rolnictwo - Praca rolnika dobre praktyki