Bezpieczna obsługa zwierząt gospodarskich

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w 2023 roku organizuje szereg kampanii prewencyjnych - jedną z nich jest kampania „Nie ryzykujesz gdy znasz i szanujesz”, która ma na celu wskazanie rolnikom zagrożeń wypadkowych związanych z hodowlą zwierząt i sposobów ich likwidowania. W konsekwencji ma to wpłynąć na minimalizowanie zagrożeń wypadkowych.

Na terenie działania Placówki Terenowej w Kamiennej Górze, w latach 2020-2022, zgłoszono 2 wypadki przy pracy w gospodarstwie rolnym, związanych z obsługą zwierząt gospodarczych. Dotyczyły one w głównej mierze czynności podczas obsługi bydła. 

ZASADY HIGIENY, KTÓRYCH NALEŻY PRZESTRZEGAĆ PRZY PRACY ZE ZWIERZĘTAMI GOSPODARSKIMI:

- Wydziel w oborze pomieszczenie, w którym można umyć ręce, przebrać się i przechowywać odzież roboczą, wyłącznie do obsługi zwierząt, dlatego że zwierzęta mogą reagować agresją na intensywne zapachy (np. kosmetyków, środków chemicznych, paliw itp.) 
- Myj starannie ręce przed pracą i po pracy, dopiero po ich umyciu można spożywać pokarmy i palić papierosy. 
- Dbaj o czystość pomieszczeń inwentarskich. Co najmniej dwa razy w roku gruntownie je oczyszczaj i dezynfekuj (np. mlekiem wapiennym - podczas tej czynności używaj okularów ochronnych). 
- Pamiętaj o utrzymaniu w czystości sprzętu do udoju. Mleko jest dobrą pożywką dla bakterii wywołujących różne schorzenia ludzi i zwierząt.
- Wydziel z dala od zabudowań i ujęć wody wybiegi dla zwierząt i miejsca składowania obornika.
- Jeżeli zauważysz objawy chorobowe u zwierząt skontaktuj się ze służbami weterynaryjnymi i ściśle stosuj się do ich poleceń. 
- Nie używaj do celów spożywczych tych samych naczyń, które służą do pojenia i karmienia zwierząt! 
- Jeżeli chcesz uniknąć zarażenia się chorobą odzwierzęcą w czasie obsługi zwierząt i bezpośrednio po tych czynnościach: 

Nie dotykaj ust i oczu nie umytymi rękami! 

Nie jedz, nie pij i nie pal przed umyciem rąk! 

Bydło domowe - Krowy są z natury spokojne, jednak to one powodują najwięcej wypadków. Zwłaszcza wtedy, gdy są utrzymywane w tradycyjnych oborach typu głębokiego. Poszkodowani podając przyczyny wypadków mówią o nagłej lub niespodziewanej reakcji zwierząt, przejawiającej się kopnięciem, przygnieceniem, uderzeniem rogiem lub ogonem, który oblepiony obornikiem waży kilka kilogramów. Są to jednak typowe reakcje na konkretne bodźce:

· stres · zaskoczenie zwierzęcia · owady w oborze bolesność gruczołu mlekowego spowodowana stanem zapalnym bądź pokąsaniem przez owady. 

Konie - Podstawową regułą przy postępowaniu z nimi od pierwszych miesięcy życia, jest konsekwentne przyzwyczajanie do zmiennych warunków otoczenia. Muszą być przyjazne wobec ludzi, nie bać się hałasu, w tym również powodowanego przez przejeżdżające pojazdy i maszyny rolnicze. Każde zbliżenie się do konia powinno być poprzedzone głosem i pogłaskaniem, w przeciwnym razie zaskoczone zwierzę kopie do tyłu. Powoduje to poważne urazy podchodzących ludzi. Konie szczególnie nie lubią zapachu alkoholu – bezwzględnie, nie należy zbliżać się do nich będąc po jego spożyciu.

Psy - Zostały najwcześniej udomowione przez człowieka. Zapewnienie im dobrej karmy, dostępu do wody i możliwości ruchu, eliminuje zagrożenia dla ludzi. Niewłaściwe ich traktowanie prowadzi do niebezpiecznych sytuacji. Przywiązane na krótkim łańcuchu, zamykane w ciemnych pomieszczeniach, bez właściwej opieki i szkolenia stają się agresywne. Drażnione, by skuteczniej odstraszały intruzów wchodzących na teren gospodarstwa, po uwolnieniu się z uwięzi, zaatakują wszystkich napotkanych ludzi, nie wyłączając domowników. 

W PRACY ZE ZWIERZĘTAMI PAMIĘTAJMY ABY:

- Poszerzać wiedzę na temat zasad BHP przy obsłudze danego gatunku.
- Zachowywać zasadę ograniczonego zaufania, nawet w przypadku dobrze znanych zwierząt.
-  Przed obsługą nowego zwierzęcia uzyskać jak najszersze informacje o jego charakterze, szczególnie jeżeli jest to duże zwierzę lub w rui.
- Zaopatrzyć się w odpowiedni strój roboczy oraz narzędzia do pielęgnacji i obsługi.
- Zawsze sygnalizować zwierzęciu swoją obecność głosem.
- Nie używać ostrych, drażniących zapachów, perfum, nie palić tytoniu w obecności zwierząt.
- Bezwzględnie nie pracować po spożyciu alkoholu.
- Podczas zabiegów weterynaryjnych i pielęgnacyjnych używać poskromu, w razie potrzeby korzystać z pomocy drugiej dorosłej osoby.

Poprawa bezpieczeństwa pracy w wielu gospodarstwach jest możliwa bez dużych nakładów finansowych. Wystarczy zmienić niektóre metody pracy przy wykonywaniu codziennych czynności, zadbać o ład i porządek, zorganizować pracę w taki sposób, by znalazł się czas na odpoczynek. Własna wyobraźnia i świadomość występujących zagrożeń przy obsłudze zwierząt jest najlepszym sposobem uniknięcia zdarzeń wypadkowych. Wypadki w rolnictwie zdarzają się częściej niż w innych grupach społecznych. Działalność na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy w gospodarstwach rolnych jest wpisana na stałe w zadania prewencyjne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, które realizowane są w szczególności poprzez prowadzenie dobrowolnych i nieodpłatnych szkoleń, pokazów, prezentacji dla ubezpieczonych rolników i dzieci na temat zasad BHP i upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach wypadkami przy pracy w rolnictwie.

Więcej informacji znajdziecie Państwo na stronie internetowej www.krus.gov.pl. zwierzęta | Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (krus.gov.pl) zal._3_Lista_Kontrolna_Zwierzeta_1_2023.pdf (krus.gov.pl)

Opracowanie:

GŁÓWNY SPECJALISTA

EWELINA CIERPIKOWSKA

Źródła:

Bezpieczna obsługa zwierząt gospodarskich - ulotka KRUS 

Bezpieczna obsługa zwierząt - ulotka KRUS